ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد که طی آزمایشات سالانه با واژهای به نام دیسپلازی دهانه رحم برخورد کرده باشید. در اینجا سؤالات متعددی به وجود میآید دیسپلازی دهانه رحم چیست؟ آیا نوعی سرطان است؟ علائم آن چیست؟ آیا قابل درمان است؟ و سؤالات دیگری از این دست.
اگر شما هم به دنبال پاسخ این سؤالات هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید و با ما همراه باشید.
دیسپلازی دهانه رحم چیست؟
این بیماری در واقع یک مرحله پیش سرطانی است. در این وضعیت سلولهایی غیرطبیعی در سطح دهانه رحم (کانال آندوسرویکال) که دهانه بین رحم و واژن است رشد میکنند.
این عارضه با ویروس عفونت پاپیلومای انسانی (CIN) ارتباط زیادی دارد و در بانوان زیر 30 سال بیشتر دیده میشود، اما بهطور کل ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. دیسپلازی دهانه رحم اغلب علائم خاصی ندارد و با آزمایش پاپ تست مشخص میشود.
گاهی دیسپلازی خفیف دهانه رحم بدون نیاز به درمان رفع میشود و فقط به چکاپ دقیق و پیگیری با استفاده از تست پاپ نیاز دارد. خبر خوب این است که بعضی اوقات دیسپلازی که بیش از دو سال از تشکیل آن میگذرد نیز درمان پذیر است.
اما در مورد دیسپلازی متوسط تا شدید دهانه رحم اغلب نیاز به درمان وجود دارد به این ترتیب که با برداشتن سلولهای غیرطبیعی موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان رحم میشوند.
علل دیسپلازی دهانه رحم
HPV اغلب در سلولهای دهانه رحم بانوان مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم مشاهده میشود. عفونت HPV هم در مردان و هم در زنان شایع است، اما معمولاً روی بانوان زیر 30 سال و فعال از نظر جنسی را تأثیر میگذارد.
خوشبختانه HPV در اغلب موارد توسط سیستم ایمنی بدن از بین میرود، اما متأسفانه در بعضی بانوان این عفونت ادامه داشته و موجب دیسپلازی دهانه رحم میشود. بیش از 100 نوع مختلف HPV میتوانند از طرق جنسی گوناگون منتقل شوند.
دو نوع آنکه بیشترین ارتباط را با سرطان دهانه رحم دارند عبارتند از HPV 18,HPV16.
HPV اغلب از طریق رابطه جنسی مثل مقاربت واژینال، رابطه مقعدی و رابطه جنسی دهانی انتقال داده میشود، اما ممکن است بهوسیله تماس پوستی با فرد آلوده نیز منتقل شود. این ویروس میتواند از ناحیهای در بدن شروع شود و به سمت قسمتهای دیگر پیشروی کند.
احتمال ابتلا به دیسپلازی شدید دهانه رحم در بانوان مبتلا به HPV و افراد سیگاری دو برابر بیشتر از سایر افراد است، زیرا سیگار موجب سرکوب سیستم ایمنی بدن میشود.
دیسپلازی دهانه رحم با موارد زیر مرتبط است:
- عفونت مزمن HPV
- داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی برای بیماریهای خاص و یا پیوند عضو
- عفونت با ویروس ایدز HIV
عوامل خطر برای دیسپلازی دهانه رحم
مهمترین عامل خطر برای بیماری دیسپلازی مخصوصاً دیسپلازی متوسط تا شدید، عفونت مداوم HPV در دهانه رحم است. عواملی که با خطر ابتلا به HPV مدوام در زنان مربوط است، شامل موارد زیر میشود:
- شروع روابط جنسی از سن کم
- برخوداری از چندین شریک جنسی
- برخوداری از شریکی که چندین شریک جنسی داشته است
- رابطه جنسی با مرد ختنه نشده
رفتارهای جنسی پرخطر از مهمترین دلایل ابتلا به دیسپلازی دهانه رحم
تشخیص دیسپلازی دهانه رحم
تست پاپ میتواند دیسپلازی را از درجه خفیف تا شدید تشخیص دهد، با این وجود معمولاً برای پیگیری و درمان بهتر آزمایشات دیگری لازم است مانند:
- تکرار تست پاپ
- کولپوسکوپی
- کورتاژ اندوسریکال
- بیوپسی مخروطی
- آزمایش DNA HPV
درمان دیسپلازی دهانه رحم
درمان این بیماری به عوامل متعدد وابسته است مانند: شدت بیماری و سن بیمار.
برای دیسپلازی خفیف دهانه رحم معمولاً نظارت دائم و انجام مجدد تست پاپ تجویز میشود، اما برای بانوان مسنتر نیاز به درمان وجود ندارد مگر اینکه بیش از دو سال ادامه داشته باشد، به دیسپلازی متوسط تا شدید ارتقا پیدا کرده باشد و یا مشکلات پزشکی دیگری دخیل باشد.
درمان این بیماری دارای دو روش است که برای تشخیص آن نیز مورد استفاده قرار میگیرد: LEEP یا بیوپسی مخروطی.
درمانهای دیگری هم وجود دارند که شامل موارد زیر است:
- جراحی لیزر
- کرایوسرجری (انجماد)
- کوتریزاسیون الکتریکی
تمام این درمانها خطراتی به دنبال دارد از قبیل خونریزی شدید و عوارض جانبی احتمالی که ممکن است بارداری را تحت شعاع قرار دهد. بسیار مهم است که قبل از شروع درمان پزشک و بیمار در مورد این خطرات صحبت داشته باشند.
همچنین لازم است تمام بیماران پس از درمان آزمایشاتی انجام دهند که شامل انجام مجدد تست پاپ در ماه ششم و دوازدهم و آزمایش DNA HPV است.
پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم
بانوان میتوانند با پرهیز از رفتارهای جنسی پرخطر از قبیل شروع فعالیتهای جنسی از سن پایین، عفونت HPV، ارتباط با چندین شریک جنسی و غیره خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
خطر ابتلا به این بیماری در زنانی فعال جنسی که شرکای مردشان طی هر رابطه جنسی از کاندوم بهدرستی استفاده میکند تا 70% کمتر است.
طی مطالعاتی که در ایالات متحده آمریکا برای بیماری دیسپلازی دهانه رحم انجام گرفته، پزشکان معتقدند با اجتناب از مصرف سیگار و دخانیات و همچنین پیروی از دستورالعملهای پزشکی در خصوص زندگی سالم میتوانید خطر ابتلا به این بیماری را تا حد زیادی کاهش دهید.
همچنین لازم است برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم تمام بانوان از سن 21 سالگی غربالگری سرطان دهانه رحم را آغاز کنند.
در آمریکا بهدلیل وجود روابط جنسی خارج از چارچوب انجمن سرطان این کشور تزریق سه واکسن Gardasil,Gardasil-9 و Cervarixرا برای پیشگیری از عفونتهای مرتبط با سرطان رحم توصیه میکند.
همچنین کالج CDC طبق دستورالعملهای تایید شده توسط انجمن سرطان میگوید پسران و دختران بین سنین 11 تا 12 سال یعنی قبل از شروع فعالیت جنسی باید واکسینه شوند. جوانان بین 13 تا 26 سال نیز در صورتی که واکسن دریافت نکردهاند، باید واکسینه شوند.
این واکسن برای بانوان تا سن 45 سالگی مورد تایید است.
نتیجه گیری
در این مطلب با یکی از بیماریهایی که نادیده گرفتن آن ممکن است منجر به سرطان دهانه رحم شود به نام دیسپلازی دهانه رحم آشنا شدیم و علل، علائم، راههای تشخیص آن، راهکارهای درمانی و همچنین عوامل پیشگیری از آن را مرور کردیم. با رعایت نکات گفته شده در این مطلب سلامتی خود را تضمین کنید.
منبع: webmd